Çocuklara İnternet Görgü Kuralları Nasıl Öğretilir?
Çocuklara İnternet Görgü Kuralları Nasıl Öğretilir?
Dijital ortamda saygılı ve güvenli davranmak, yeni nesil için önemli bir beceridir
İnternet, çocukların eğlenmek, öğrenmek ve sosyalleşmek için kullandıkları bir ortamdır. Ancak, internetin sunduğu fırsatların yanı sıra, bazı riskler de vardır. Bu risklerden korunmak için, çocukların internet görgü kuralları, yani netiquette kavramını bilmeleri ve uygulamaları gerekir. Netiquette, çevrim içi iletişim için yazılı olmayan davranış kurallarıdır. Bu kurallar, çevrim içi ortamda nazik, saygılı ve verimli bir şekilde davranmayı sağlar. Ayrıca, sistem içerisinde baskı kurmayı ve kullanıcılar arasında çatışma yaratmayı önler.
Siber güvenlik şirketi ESET, internet görgü kuralları ile ilgili kavramları inceledi, anne babalara önerilerde bulundu. ESET’e göre, internet görgü kurallarının temelini bilmek, gençleri hem çevrim içi hem de çevrim dışı dünyada başarılı kılar. Çünkü, çevrim içiyken de bir toplumun parçası olduğumuzu, dijital bireyler olarak saygılı ve güvenli şekilde davranma sorumluluğumuz olduğunu unutmamalıyız.
Çocuklara internet etiği becerisi kazandırmanın yolları
ESET, çocuklara internet etiği becerisi kazandırmanın yollarını şöyle sıraladı:
- Nazik ol: Çocuğunuzu, çevrim içi dünyada başkalarına sanki karşısındaymış gibi davranmaya teşvik edin. Başkalarının duygularını incitmeyecek şekilde yorum yapmasını ve eleştiriye açık olmasını öğretin.
- Paylaşmadan önce bir kez daha düşün: Çocuğunuza, çevrim içi paylaşılanların kalıcı bir dijital ayak izine sahiptir ve bir şeyi yalnızca birkaç arkadaşımızla paylaşsak bile, gönderilerimizin diğer insanlara ulaşması her zaman mümkündür. Bu nedenle, nasıl sorumlu bir şekilde paylaşım yapacakları hakkında çocuklarımızla konuşmamız gerekir. Çocuğunuza nelerin paylaşıma uygun olduğu ve nelerin gizli kalması gerektiği arasındaki farkı öğretin.
- Her zaman doğrula: Çocuğunuza, bir bilgiyi paylaşmadan ya da yeniden yayımlamadan önce kontrol etmesini tavsiye edin. İnternette yanlış veya yanıltıcı bilgilerle karşılaşabileceğini hatırlatın. Güvenilir kaynaklardan doğrulama yapmasını önerin.
- Çevrim içi kimlikleri sorgula: Çocuğunuza, internetteki herkesin iddia ettiği kişi olmadığını anlatın. Şüpheciliği teşvik edin ve çocukların mahremiyetlerine değer vermelerini ve yalnızca gerçekten güvendikleri kişilerle konuşmalarını sağlayın.
- Başkalarına kişisel alan bırak: Çocuğunuza, insanları mesaj ve yorumlarla bunaltmamasını ve arkadaşlarına düşüncelerini ifade edebilmeleri için ihtiyaç duydukları imkanı sağlamayı öğretin. Çevrim içi iletişim, karşılıklı saygı ve düşünceyle gelişen iki taraflı bir konudur.
- Paylaşmadan önce izin al: Çocuğunuza, başkalarıyla ilgili fotoğraf veya bilgi paylaşmadan önce izin almanın değerini aşılayın. Başkalarının mahremiyetine saygı duymasını ve onların rızasını almadan onları ifşa etmemesini isteyin.
- Başkalarının mahremiyetine saygı duy: Çocuğunuz, arkadaşlarının sosyal medyasını sormadan kullanmaması gerektiği gibi, başkalarının cihazlarını da sormadan almamalı, başkalarının uygulamalarına göz atmamalıdır. Başkalarının kişisel verilerine erişmemesi ve bunları kötüye kullanmaması gerektiğini vurgulayın.
- Çevreni unutma: Çocuğunuza, müzik çalmadan, bir program izlemeden ya da toplum içinde gürültülü bir telefon görüşmesi yapmadan önce çevresine dikkat etmesi gerektiğini söyleyin. Başkalarını rahatsız etmemesi ve saygılı davranması gerektiğini hatırlatın.
- Düşünceli bir şekilde iletişim kur: Çocuğunuzla birlikte kısa ve öz mesajların nasıl olması gerektiği, farklı platformlar için doğru tarzın nasıl seçileceği gibi iyi bir çevrim içi iletişimin temellerini keşfedin. Mesajlarda tonlama, vurgu ve beden dili gibi unsurların olmadığını, bu yüzden yanlış anlaşılmaların olabileceğini anlatın. Emojiler, noktalama işaretleri ve büyük harfler gibi araçları doğru kullanmasını öğretin.
- Gücünün farkında ol: Çocuğunuzla, çevrim içi davranışlarının yaratacağı etkinin sorumluluğu hakkında konuşun. Çocuğunuza, sözlerinin ve eylemlerinin toplum üzerindeki etkisinin önemini öğretin. Onları, düşünceli ve motive eden içeriklerle başkalarına ilham vermek için bu etkiyi olumlu bir şekilde kullanmaya teşvik edin.
- Uygun bir rumuz seç: Çocuğunuza hem kimliğini açık etmeyen hem de daha sonra onu utandırmayacak bir rumuz seçmesini tavsiye edin. Rumuzunun hem kendisini hem de başkalarını rahatsız etmeyecek bir isim olmasına dikkat edin.
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.