ABD'nin İran Nükleer Programı İle İlgili Yeni Karar

İran’la nükleer anlaşmanın yeniden devreye girmesi yönünde bir adım atan Amerika, Tahran'ın sivil amaçlı nükleer programına yönelik eski başkan Donald Trump döneminde kaldırılan yaptırım muafiyetlerinin tekrardan geri getirileceğini açıkladı. Bu adımın, Viyana’da son evreye gelen nükleer müzakerelerindeki teknik meselelerin çözümünde kolaylık sağlamaya yönelik olduğu söylendi.   Tekrardan yürürlüğe giren yaptırım muafiyeti sayesinde, diğer ülkeler ve şirketler, Amerika yaptırımlarına maruz kalmadan İran’ın sivil amaçlı nükleer faaliyetlerine dahil olabilecek. Üst düzey bir Amerika Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Washington’ın bu hamlesinin İran’a verilen bir taviz anlamına gelmediğinin altını çizerek, Viyana’daki müzakerelerde uzlaşmaya yakın olunduğu şeklinde dyorumlanmaması gerektiğini söyledi.   YETERLİ DEĞİL Washington'ın attığı bu adıma İran’dan jet yanıt geldi. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, yaptırımların hafifletilmesini olumlu bulduklarını fakat yeterli görmediklerini açıkladı. Abdullahiyan’ın "Bazı yaptırımların kaldırılması tam anlamıyla iyi niyetlerinin göstergesi olarak okunabilir. Amerikalılar bundan bahsediyor, şu bilinmeli ki, kağıt üzerinde olanlar iyi olsa da yeterli değil."   Viyana’da uluslararası nükleer anlaşmanın tekrardan yürürlüğe girmesine yönelik İran’la müzakerelerin 8. turu yapılıyor. 2021 yılı Nisan ayında başlayan müzakerelerden henüz somut bir sonuç alınamamıştı.Nükleer programının tamamen barışçıl olduğunu savunan Tahran, Amerika’nın uyguladığı yaptırımların tamamının derhal kaldırılmasını talep ediyor.   NÜKLEER ANLAŞMA NEDİR? 2015 yılında İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi Amerika, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin'in yanı sıra Almanya ve AB tarafından da imzalanan anlaşma, İran'a yönelik yaptırımların durdurulması karşılığında Tahran'ın da nükleer programını sınırlandırmasını öngörüyordu. Amerika, İran'la imzalanan nükleer anlaşmadan 2018 yılında eski Başkan Donald Trump'ın kararıyla tek taraflı olarak çekilerek Tahran'a yönelik yeni yaptırımları yürürlüğe girmişti.   Anlaşmaya taraf olan İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya; Amerika'nın bu adımını eleştirerek mutabakata bağlılıklarının sürdüğünü bildirmişti. İran ise Donald Trump yönetiminin tavrına tepki olarak anlaşmadan doğan yükümlülüklerini aşamalı olarak terk etme politikası izlemişti.